Nadzory Archeologiczne
Nasza firma zajmuje się realizacją badań archeologicznych dla inwestorów prywatnych oraz instytucji publicznych. W ramach działalności nasz zespół wykonuje nadzory archeologiczne prac ziemnych podczas budowy dróg, domów, osiedli mieszkaniowych, poprowadzenia mediów oraz innych inwestycji. Obowiązek przeprowadzenia nadzoru wynika z Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003r. Zgodnie z przepisami, jeśli na terenie planowanej inwestycji lub w jej bliskim otoczeniu znajduje się stanowisko archeologiczne, inwestor jest zobowiązany zlecić przeprowadzenie nadzoru archeologicznego upoważnionej firmie. Jego wykonanie warto powierzyć doświadczonej pracowni, takiej jak nasza firma.
Skąd jednak mieć pewność, że budowa koliduje ze stanowiskiem archeologicznym, skoro zabytki znajdują się pod ziemią? Te informacje wynikają przede wszystkim z programu AZP (Archeologiczne Zdjęcie Polski) prowadzonego na terenie Polski od 1978 roku. Jego celem było zlokalizowanie wykopalisk archeologicznych na podstawie badań powierzchniowych. Pozyskane dane wykorzystywane są do opracowania przez gminy ewidencji zabytków oraz miejscowych planów zagospodarowania.
Czym jest nadzór archeologiczny?
Nadzory archeologiczne są jednym z rodzajów prac archeologicznych przeprowadzanych na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ). Wykonuje je dyplomowany archeolog, którego zatrudnia inwestor. Nadzór ma na celu skontrolowanie, czy na terenie budowy występują zabytki archeologiczne, zarówno ruchome, jak i nieruchome, a następnie ich zabezpieczenie. Specjalista nadzoruje prace ziemne od zdejmowania humusu do ostatnich wykopów pod fundamenty. Czas trwania nadzoru archeologicznego jest więc uzależniony od tempa pracy koparki oraz wielkości budowy. Te same czynniki wpływają również na koszty przeprowadzenia nadzoru.
Podczas nadzorowania prac ziemnych wykonywana jest dokładna dokumentacja pisemna, rysunkowa i fotograficzna. Dane te zostaną następnie opracowane, a na ich podstawie przygotowuje się raport dla urzędu. W sytuacji znalezienia obiektów ważnych dla dziedzictwa kulturowego WKZ może zlecić poszerzenie prac archeologa o badania wykopaliskowe.
Dlaczego obecność archeologia na miejscu prac ziemnych jest tak ważna? Ponieważ w odkryciach archeologicznych duże znaczenie ma kontekst miejsca, nie tylko jeśli chodzi o zabytki nieruchome. Stąd, po napotkaniu na artefakt archeolog starannie dokumentuje obiekt, głębokość, na której został znaleziony, położenie względem innych zabytków, itd. Takie informacje mają nieocenioną wartość badawczą.
Jakie są obowiązki inwestora oraz firmy archeologicznej w przypadku nadzorów archeologicznych?
Jednym z obowiązków inwestora przed rozpoczęciem budowy jest przegląd informacji planistycznych dotyczących działki. Najważniejsze dane o powiązaniu obszaru ze stanowiskiem archeologicznym znajdują się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeśli gmina nie przedstawi takich dokumentów, należy zwrócić się z wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy dla określonego terenu.
Gdy okaże się, że działka koliduje ze stanowiskiem archeologicznym, warto już w tym miejscu skontaktować się z pracownią przeprowadzającą nadzory archeologiczne. Nawiązanie współpracy z firmą na tym etapie pozwoli usprawnić dalszy przebieg kontroli WKZ. W ramach naszych usług oferujemy pośrednictwo w sprawach urzędowych, łącznie ze złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia na nadzór archeologiczny. W tym celu niezbędne jest skompletowanie zestawu dokumentów obejmujących m.in. poświadczenie o prawie do nieruchomości, mapę topograficzną ora potwierdzenie przelewu za opłatę skarbową (82 zł).
Obowiązkiem pracowni archeologicznej jest przedstawienie do WKZ uprawnień do wykonywania badań, plan prac archeologicznych oraz oświadczenie z jednostki muzealnej o możliwości przyjęcia potencjalnych zabytków. Po ukończeniu prac badawczych firma zobowiązuje się do przedłożenia raportu, po czym Konserwator wykonuje odbiór działki.
Specjaliści od nadzorów archeologicznych
Nasz zespół to ludzie wykształceni na najważniejszych uczelniach w kraju w zakresie archeologii, konserwatorstwa, zabytkoznawstwa oraz geodezji. W wieloletniej karierze prowadziliśmy własne prace wykopaliskowe, badając zarówno kultury pradziejowe, średniowieczną urbanistykę czy nowożytnie pochówki. Dziś domeną firmy są nadzory archeologiczne, do których przeprowadzenia są prawnie zobowiązani właściciele działek kolidujących ze stanowiskami archeologicznymi.
Priorytetem pracowni jest znalezienie złotego środka pomiędzy efektywnym i sprawnym przeprowadzeniem badań a dbałością o zachowanie archeologicznego dziedzictwa materialnego. Pomocne naszej pracy są nowoczesne metody i technologie, z których chętnie korzystamy podczas nadzorów archeologicznych. Pozwalają one zobaczyć to, co niewidoczne na pierwszy rzut oka, a jednocześnie ograniczają konieczność ingerencji w podłoże. Warto zaznaczyć, że taka forma prac umożliwia większą precyzję w badaniach, a jednocześnie jest znacznie tańsza od tradycyjnych wykopalisk.